Natuurwandelen in Nederland biedt vaak verrassende ontmoetingen en één van de mooiste ontdekkingen die je kunt doen is het vinden van de amethistzwam. Deze bijzondere paddenstoel valt op door zijn mooie paarse kleur en komt op verschillende plekken in het landschap voor, vooral in bossen en langs lanen. Maar wat maakt de amethistzwam nu zo interessant? Niet alleen heeft hij een fascinerende samenwerking met bomen, maar hij is ook een beetje een paddenstoel die van uiterlijk kan veranderen afhankelijk van het weer en zijn leeftijd. In deze blog duiken we dieper in de wereld van de amethistzwam: hoe herken je hem, waar vind je hem en is deze zwam giftig?
Wat is een amethistzwam?
De amethistzwam is een veelvoorkomende paddenstoel in Nederland en groeit voornamelijk in bossen en langs lanen waar hij zich goed kan ontwikkelen. Deze paddenstoel heeft een bijzondere relatie met bomen aangezien hij leeft in symbiose met verschillende boomsoorten. De amethistzwam werkt samen met loofbomen zoals beuken en eiken, maar kan ook aangetroffen worden in de buurt van naaldbomen. Daar geeft hij meestal de voorkeur aan
De amethistzwam heet zo vanwege de combinatie van de amethistkristal, dat bekend staat om zijn paarse kleur en helende eigenschappen en de vorm van een zwam of paddenstoel. De kristallen groeien vaak in een zwamachtige vorm wat de naam verklaart. Het symboliseert groei, transformatie en verbinding met de natuur.
Kenmerken van de amethistzwam
De amethistzwam heeft een paar opvallende kenmerken die je kunnen helpen hem te herkennen:
- Hoed: De hoed is meestal paars of violetblauw, maar kan lichter of bruiner worden naarmate de zwam ouder wordt of opdroogt.
- Steel: De steel is dun en heeft dezelfde paarse kleur als de hoed, maar kan ook iets lichter zijn. Hij is zo’n 5 tot 10 cm lang en voelt vaak een beetje vezelig aan.
- Lamellen: Onder de hoed zitten witte of lichtpaarse plaatjes (lamellen) die later een beetje bruin kunnen worden. Ze staan dicht op elkaar.
- Geur: De zwam ruikt een beetje naar gras of bloemen wat het makkelijker maakt om hem te herkennen.
- Eetbaarheid: De amethistzwam is eetbaar, maar wees voorzichtig! Als de grond verontreinigd is kan de zwam schadelijke stoffen opnemen waardoor hij giftig wordt.
Hoe weet je of een zwam verontreinigd is?
Het is moeilijk om precies te weten of een zwam verontreinigd is door schadelijke stoffen zoals arseen zonder deze te laten testen. Er zijn echter een paar manieren om het risico te verminderen:
- Locatie: Paddenstoelen nemen vaak schadelijke stoffen op uit de grond. Als de zwam groeit in een gebied dat dicht bij vervuilde of drukbezochte plekken ligt (zoals industriële gebieden, snelwegen of stedelijke gebieden) is het risico groter dat de grond verontreinigd is.
- Veranderingen in kleur of vorm: Hoewel het niet altijd het geval is kan een zwam die anders is dan normaal (bijvoorbeeld een sterke kleurverandering, ongewone vorm of textuur) een teken zijn van stress of vervuiling. Dit is echter geen garantie dat de zwam gevaarlijk is.
- Lokaal advies inwinnen: Vraag aan lokale experts zoals paddenstoelenkenners of natuurorganisaties of het gebied waar je zwammen hebt gevonden bekend staat om vervuiling. Zij kunnen je vaak adviseren over waar je veilig kunt zoeken.
- Testen: De enige manier om helemaal zeker te zijn van de veiligheid van een zwam is door deze te laten testen op verontreinigingen. Dit wordt vaak gedaan in laboratoria die gespecialiseerd zijn in voedselveiligheid en milieukwaliteit.
De amethistzwam is een prachtige en bijzondere paddenstoel die je kunt tegenkomen tijdens een natuurwandeling. Hoewel hij eetbaar is, is het belangrijk om voorzichtig te zijn. Let goed op de omgeving waar je hem vindt en raadpleeg experts als je twijfelt. Zo kun je zonder zorgen van de natuur kunt genieten. Als je tuiniert, let dan op paddenstoelen die in je tuin groeien. Sommige kunnen giftig zijn. Goed onderhoud van je tuin helpt om ongewenste zwammen te vermijden. Wil je meer weten over het starten van je eigen moestuin? Lees dan onze blog over zelf groenten verbouwen in eigen tuin.
